Hải Lăng, Quảng Trị (22/09/2016) – Cựu chiến binh Nguyễn Sanh, một người dân ở thôn Phương Lang, xã Hải Ba chưa bao giờ nghĩ rằng một ngày nào đó kinh nghiệm của mình trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc chống lại quân xâm lược Trung Quốc hơn ba mươi năm trước sẽ giúp ngăn ngừa một vụ nổ tại khu đất của con trai mình.
Khi người cha 53 tuổi đến thăm khu đất đang xây nhà mới của con trai, ông nhìn thấy một nhóm thợ xây đang trộn bê tông đổ móng. Gần họ là một đống sạn vừa được đổ xuống từ xe tải, và ông nhận thấy một vật thể lạ nằm lẫn trên đống sạn.
Quan sát gần hơn, ông Sanh phát hiện đó là một quả bom bi. Với kinh nghiệm hai năm chiến đấu bảo vệ biên giới Vị Xuyên, Hà Giang khỏi quân xâm lược Trung Quốc, ông Sanh biết chắc rằng quả bom đó có thể phát nổ bất kỳ lúc nào nếu bị tác động. Ngay lập tức, ông bảo các thợ xây dừng công việc và gọi đến số điện thoại nóng về bom mìn để thông báo phát hiện của mình.
Đội Xử lý bom mìn lưu động số 1 của Dự án RENEW, do Lê Xuân Tùng làm đội trưởng, đã được cử đến thôn Phương Lang để xử lý vật liệu được phát hiện cho dù trời mưa xối xả.
Vì việc di chuyển bom chùm là cực kỳ không an toàn, Tùng thông báo rằng đội phải phá hủy quả bom tại chỗ. Anh hướng dẫn các nhân viên trong đội thông báo cho dân làng xung quanh về vụ nổ và di tản họ đến vị trí an toàn trước khi đội tiến hành hủy nổ.
Đội trưởng Lê Xuân Tùng tiến hành các thao tác kỹ thuật để chuấn bị phá hủy quả bom này tại chỗ.
Khi tất cả các nhân viên cảnh giới đã vào vị trí cảnh giới, Đội trưởng Tùng đưa ra thông báo đếm ngược cuối cùng thông qua bộ đàm và kích hoạt máy điểm hỏa. Vụ nổ thành công và sau đó các thợ xây tiếp tục công việc của mình.
Tính đến nay, trong năm 2016 Dự án RENEW đã tiến hành 534 nhiệm vụ EOD để xử lý nhanh các phát hiện bom mìn của người dân địa phương thông qua số điện thoại nóng của Trung tâm điều phối khắc phục hậu quả chiến tranh (LWCC). Những cuộc gọi này sau đó được chuyển trực tiếp cho các đội xử lý lưu động. Kết quả là 2.153 vật liệu nổ đã được di chuyển và phá hủy an toàn.
Kể từ tháng 01/2016, tỉnh Quảng Trị đã hợp nhất tất cả các thông báo về phát hiện bom mìn qua một số điện thoại nóng duy nhất. Việc này đã giúp tăng tính hiệu quả và thời gian phản hồi vì Trung tâm LWCC sẽ xử lý thông tin và triển khai tức thì để giao nhiệm vụ cho các tổ chức hành động bom mìn phù hợp như Dự án RENEW/NPA, MAG và Cây Hòa bình Việt Nam cử đội đến hiện trường.
Hoạt động khảo sát và rà phá bom mìn của Dự án RENEW được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tài trợ thông qua đối tác chính Quỹ Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA).
