Đakrông, Quảng Trị (26-02-2015) – Báo cáo phát hiện bom mìn của một người dân tộc thiểu số Vân Kiều hôm thứ Tư đã giúp đội xử lý bom mìn lưu động Dự án RENEW di dời an toàn 8 quả đạn pháo khỏi một quả đồi cách 1/2 km từ Quốc lộ 9 – tuyến giao thông đông tây quan trọng ngày nay, và là một phần của đường mòn Hồ Chí Minh trong thời gian chiến tranh.
Khi Tết đã qua, anh Hồ Văn Giai, 39 tuổi, người thôn Khe Ngài ở huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị vào rừng săn dúi để bán lấy tiền. Loài gặm nhấm lớn, di chuyển chậm, sống trong hang, ăn rễ tre, gần đây đã trở thành một đặc sản trong các nhà hàng địa phương.
Khi tìm thấy một hang nghi ngờ có dúi, Giai bắt đầu đào bới. Trước sự ngạc nhiên của mình, anh phát hiện qua quả đạn. Giai ngừng đào ngay lập tức và anh lấy điện thoại gọi cho Thiếu tá Nguyễn Văn Thanh, người mà anh biết đang công tác tại Ban Chỉ huy quân sự huyện.
Thiếu tá Nguyễn Văn Thanh chỉ nơi người dân đã phát hiện thấy đạn pháo chưa nổ cho đội trưởng đội lưu động RENEW.
“Mình sợ bọn trẻ con có thể đùa nghịch với loại đạn nguy hiểm này nên mình gọi điện cho anh Thanh để được giúp đỡ,” Giai nói. Thiếu tá Thanh là liên lạc viên quân sự cho Dự án RENEW ở huyện Đakrông.
Thiếu tá Thanh ngay sau đó gọi cho số điện thoại đường dây nóng của Dự án RENEW và liên hệ với đội xử lý bom mìn lưu động số 3 hiện đang hoạt động ở huyện Cam Lộ, cách đó khoảng 40km. Sau một tiếng đồng hồ đội đến nơi và anh Thanh dẫn dường cho đội đến địa điểm người đàn ông Vân Kiều đã đào lên đạn pháo.
Sau khi vượt qua chặng đường dốc đứng và gập ghềnh 1/2 cây số, đội đến nơi. Sử dụng máy rà để kiểm tra toàn bộ khu vực, đội phát hiện thêm năm quả đạn pháo nữa bên cạnh ba quả mà anh Giai đã đào lên.
Nhân viên đội lưu động RENEW chuẩn bị di chuyển số đạn pháo chưa nổ về bãi hủy nổ tập trung của dự án.
“Vậy là tổng cộng tám quả đạn pháo đã được phát hiện ngày hôm nay, tất cả đều chưa nổ và nguy hiểm nếu ai đó tác động vào,” đội trưởng Tâm giải thích. Có bảy quả đạn pháo chứa thuốc nổ liều cao và một quả đạn pháo có đuôi lửa, đầu tròn, chứa thuốc nổ liều cao. “Đây là loại đạn an toàn để di dời nên chúng tôi sẽ vận chuyển chúng về bãi nổ tập trung để tiến hành phá hủy,” anh Tâm nói.
Ngày hôm đó Hồ Văn Giai không bắt được con dúi nào nhưng anh nói anh vui vì đã góp phần vào việc di dời an toàn vật liệu nổ khỏi khu rừng của thôn.
Ngày thứ Tư đánh dấu ngày làm việc đầu tiên cho các đội hoạt động của Dự án RENEW sau kì nghỉ Tết âm lịch và là một khởi đầu tốt. Ở huyện Triệu Phong, hai đội xử lý bom mìn lưu động khác tiếp nhận 8 nhiệm vụ và di chuyển 5 vật liệu nổ về bãi nổ tập trung và phá hủy tại chỗ 5 vật liệu nổ khác.
Trong khi đó, bốn đội khảo sát dấu vết bom mìn tiếp tục hoạt động khảo sát kỹ thuật tại bốn hiện trường ở huyện Cam Lộ, hoàn thành 122.500 m2 và phá hủy an toàn 13 bom bi và một vật liệu nổ.
