Vĩnh Linh, Quảng Trị (19-11-2021) — Như nhiều gia đình khác ở ở thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh, gia đình ông Nguyễn Văn Thể và bà Nguyễn Thị Hương được giao một hecta đất để sản xuất nông nghiệp. Thôn Thái Lai nằm ở ven biển có hơn 200 gia đình mư sinh bằng nghề đánh cá và trồng cây tràm.

Chỉ cách đảo Cồn Cỏ 30 km, thôn Thái Lai từng bị đánh bom ác liệt, đặc biệt là bom chùm, và tấn công pháo hạm của quân đội Mỹ trong giai đoạn 1967-1972 vì là điểm cung cấp hậu cần cho bộ đội Bắc Việt trên đảo. Kể từ khi chiến tranh kết thúc năm 1975, thôn Thái Lai đã có 5 người bị chết và 11 người khác bị thương do tai nạn bom mìn.

“Sau khi biết đất của chúng tôi đã được rà sạch bom mìn, chúng tôi quyết định mở rộng trồng cây tràm với hy vọng kiếm thêm thu nhập cho gia đình,” ông Nguyễn Văn Thể, 46 tuổi, cha của hai con, nói. Trong khi vợ ông mở quán ăn gần bãi biên, ông Thể chăm sóc rừng tràm.

Ngày hôm nay, hai vợ chồng cảm thấy vui và an toàn chăm sóc các cây tràm con mà họ mới trồng cách đây 2 tuần lễ trên mảnh đất đã an toàn khỏi nguy cơ vật nổ.

Vụ tràm vừa rồi của họ đã bán được 35 triệu đồng, một khoản thu nhập đáng kể cho gia đình họ bởi vì quán ăn của vợ chỉ hoạt động trong mùa hè. Nhờ vào đất an toàn được các đội RENEW/NPA bàn giao, ông Thể đã trồng nhiều cây tràm con hơn năm nay và hy vọng kiếm được nhiều tiền hơn.

Ông Thể và bà Hương là trong số 1.735 người dân thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái và thôn Huỳnh Công Tây, xã Vĩnh Tú đang hưởng lợi trực tiếp từ hoạt động giải phóng đất của các đội RENEW/NPA. Đầu tháng 11-2021, đội quản lý hoạt động RENEW/NPA đã gặp chính quyền hai xã để chính thức bàn giao các diện tích đất đã được rà phá cho mục đích sử dụng an toàn và tiếp tục phát triển.

Nhờ nỗ lực của các đội rà phá NPA/RENEW, gần bốn triệu mét vuông đất đã được rà sạch nguy cơ vật nổ. Trong quá trình rà phá, các đội đã phá hủy an toàn hơn 2.700 vật nổ nguy hiểm.

Bắt đầu từ tháng 6-2020, RENEW/NPA triển khai các hoạt động rà phá lần đầu tiên ở phía bắc khu vực phi quân sự cũ ở tỉnh Quảng Trị. Tổng cộng 6 đội rà phá hiện trường được cử đến để rà phá các khu vực khẳng định nguy hiểm đã được xác định trước đó ở huyện Vĩnh Linh.

Ngày 9/4/2021, một đội rà phá RENEW/NPA phát hiện một hầm đạn có chứa gần 500 vật nổ trên một vườn tràm ở thôn Huỳnh Công Tây, xã Vĩnh Tú — đây là số lượng vật nổ cao nhất mà các đội NPA/RENEW từng phát hiện trong một ngày làm việc.

Chúng tôi xin cảm ơn Chính phủ Hoa Kỳ đã tài trợ cho hoạt động khảo sát và rà phá của RENEW/NPA tại tỉnh Quảng Trị.

Dự án RENEW là chương trình hợp tác giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập năm 2001, có sứ mệnh phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh.

Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA) hoạt động tại Việt Nam từ năm 2007 và phối hợp với chính quyền trung ương và cấp tỉnh thực hiện các dự án xây dựng năng lực, khảo sát và rà phá ở Hà Nội, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và Quảng Bình.