Gio Linh, Quảng Trị (25 May 2018) – Các đội EOD NPA-RENEW hôm thứ Sáu phá hủy an toàn tại chỗ một quả đạn pháo hải quân có đường kính trên 40cm phát hiện tại một rừng tràm thuộc khu vực phi quân sự cũ. Trọng lượng quả đạn pháo, theo quân đội Mỹ, là gần 1.000kg. Hiện trường tại xã Hải Thái nằm cách Cồn Tiên, căn cứ lính thủy đánh bộ Mỹ cũ, khoảng 3km theo đường chim bay.

Theo cán bộ quân sự xã Hải Thái, thôn Trảng Rộng có 57 hộ gia đình với 215 nhân khẩu, chủ yếu sống bằng nghề trồng tràm và cạo mủ cao su.

Nhiệm vụ hủy nổ lưu động được triển khai sau khi một lái máy xúc gọi điện báo rằng anh múc lên một quả bom rất lớn sau khi một nhóm người tìm kiếm phế liệu yêu cầu anh đào bới hiện trường.

Trong ngày thứ Tư, NPA-RENEW cử đội hủy nổ bom mìn số 3 đến thôn Trảng Rộng để điều tra. Đội biết được người dân vừa trồng cây tràm con cách đây  khoảng 1 tháng tại khu vực phát hiện quả pháo. Đúng như người lái máy xúc đã nói, đội tìm thầy một đạn pháo hải quân hạng nặng đã được đào lên khỏi hố sâu trên 2m. Nhóm tìm kiếm phế liệu bỏ đi sau khi liều lĩnh tháo gỡ niền xoay bằng đồng của quả đạn. Họ may mắn là không có việc gì xảy ra.

Sau khi kiểm tra tình trạng quả pháo, Cán bộ Kỹ thuật Quốc gia Bùi Trọng Hồng và Quản lý Kỹ thuật Hiện trường NPA Magnus Johansson thống nhất không di chuyển mà tiến hành phá hủy quả pháo này tại chỗ.

Công tác hậu cần được triển khai hôm thứ Năm trong khi Liên lạc Quân sự của NPA-RENEW tại huyện Gio Linh làm việc với chính quyền và người dân xã Hải Thái, giải thích mối nguy hiểm cho các hộ sống gần khu vực và đề nghị mọi người đồng ý sơ tán trong quá trình đội tiến hành hủy nổ.

Vào sáng thứ Sáu khoảng 9:45, gần 100 người dân gồm người già, trẻ em và công nhân trồng rừng được sơ tán khỏi khu vực nguy hiểm. Khi tất cả vào vị trí, nhân viên kỹ thuật NPA-RENEW kích nổ quả pháo.

Sau 4 tiếng tạm hoãn hoạt động trong quá trình đội tiến hành hủy nổ, người dân trong thôn trở về nhà và công nhân tiếp tục làm việc.

“Chúng tôi đánh giá cao nhân viên NPA-RENEW vì sự tận tâm và tính chuyên nghiệp trong xử lý quả đạn hạng nặng này,” cán bộ quân sự xã Hải Thái Nguyễn Duy Sơn nói. “Người dân cảm ơn đội có can thiệp nhanh chóng, bảo đảm an toàn cho họ trong hoạt động hàng ngày.”

VềTổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA):  Là một trong những tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Giải trừ quân bị nhân đạo, gồm rà phá bom mìn, quản lý và phá hủy vũ khí và sáng kiến giải trừ quân bị nhân đạo. NPA hoạt động tại Việt Nam từ 2008 sau khi ký thỏa thuận với tỉnh Quảng Trị hỗ trợ phát triển năng lực hủy nổ bom mìn cho Dự án RENEW. Địa bàn hoạt động của NPA gồm hai tỉnh Quảng Trị và Thừa Thiên – Huế, với nguồn lực hai đội rà phá, một đội khảo sát phi kỹ thuật, 4 đội lưu động và 21 đội khảo sát kỹ thuật.

Về Dự án RENEW: Thành lập năm 2001, Dự án RENEW là sáng kiến hợp tác giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài với mục đích phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh. Dự án RENEW thực hiện các chương trình khảo sát và rà phá bom mìn, hỗ trợ nạn nhân và giáo dục nguy cơ bom mìn với nguồn tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Cơ quan Viện trợ Ireland và các tổ chức, cá nhân khác.