Gio Linh, Quảng Trị (3-6-2019): Tiếp ứng một cuộc gọi khẩn cấp của chính quyền xã Gio Việt, huyện Gio Linh, một đội xử lý bom mìn lưu động của Dự án RENEW và Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (RENEW-NPA) hôm thứ Hai đã di dời an toàn một quả bom nặng 340 kg ở khu rừng trồng thuộc thôn Hoàng Hà.
Theo Xã đội trưởng Gio Việt ông Trương Văn Đơn, người gọi điện báo cáo vụ việc, chủ tịch xã và cán bộ địa chính hôm thứ Sáu trong khi đang đo đạc đất để bàn giao cho dự án phát triển đã phát hiện quả bom. Không ai biết tại sao quả bom nằm ở đó nhưng người dân cho biết người lạ xuất hiện trong thôn Hoàng Hà 10 ngày trước. Quả bom đã bị tháo gỡ một phần ở đáy và thuốc nổ vương vãi xung quanh.
Ông Trần Sự, 46 tuổi, người sở hữu khu đất nơi quả bom được phát hiện, nói ông hoảng sợ khi được thông tin cho biết tình hình. Ông cảm ơn đội RENEW-NPA đã giúp di dời kịp thời quả bom, lưu ý rằng trẻ em chăn thả gia súc có thể gặp phải quả bom và kết quả có thể dẫn đến một tai nạn bi thảm.
Sau giờ nghỉ trưa, đội RENEW-NPA hoàn thành nhiệm vụ vận chuyển quả bom, được xác định là loại M117, về bãi nổ tập trung tại Triệu Phong để xử lý, cùng với 40 kg thuốc nổ mà nhóm người tìm kiếm phế liệu đã tháo ra.
Sáng ngày thứ Ba, thành viên hai đội xử lý bom mìn lưu động RENEW-NPA dưới sự chỉ đạo của Cán bộ Kỹ thuật Quốc gia Bùi Trọng Hồng (Trung tá QĐNDVN đã nghỉ hưu) phá hủy an toàn quả bom M117.
Trước đó trong tháng Tư, đội RENEW-NPA phá hủy một quả bom cùng loại này được tìm thấy trong một rừng tràm gần nhà thờ La Vang. Nó bị một nhóm người tìm kiếm phế liệu không rõ bỏ lại trong rừng. Trong tháng 5, công an thị xã Quảng Trị bắt giữ hai người đàn ông liều lĩnh tháo lấy thuốc nổ từ một quả bom M117.
Mua bán thuốc nổ bị pháp luật Việt Nam nghiêm cấm. Tuy nhiên, một số cá nhân bất chấp luật pháp và hình phạt và nhận lấy rủi ro cho bản thân. Họ tiếp tục tìm kiếm thuốc nổ thời chiến, vì số tiền lớn có được từ việc bán thuốc nổ này.
Chương trình Khảo sát và Rà phá của RENEW-NPA do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Bộ Phát triển Quốc tế Vương quốc Anh tài trợ.
Dự án RENEW là chương trình hợp tác giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập năm 2001. Dự án có sứ mệnh phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh với trọng tâm giải quyết bom mìn chưa nổ.
Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA): Làmột trong những tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Giải trừ quân bị nhân đạo. NPA hoạt động tại Việt Nam từ 2008 sau khi ký thỏa thuận với tỉnh Quảng Trị hỗ trợ phát triển năng lực hủy nổ bom mìn cho Dự án RENEW. Nguồn lực hiện nay gồm có 32 đội, chia thành 02 đội rà phá hiện trường, 01 đội khảo sát phi kỹ thuật, 04 đội lưu động và 25 đội khảo sát kỹ thuật.
