Cam Lộ, Quảng Trị (31-1-2018) — Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, Đại sứ Hoa Kỳ Tina Kaidanow, Phó Trợ lý thường trực Ngoại trưởng Hoa Kỳ phụ trách chính trị và quân sự, đến tỉnh Quảng Trị hôm thứ Tư để thăm chương trình khảo sát và rà phá bom mìn do Hoa Kỳ tài trợ.
Cùng đi với Đại sứ Kaidanow có bà Emma Atkinson, Quản lý Chương trình khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Văn phòng Giải trừ và Tháo gỡ Vũ khí – Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, (DoS/WRA), bà Tammy Rutledge, Cán bộ văn phòng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, và ông James McCormick, Bí thư Thứ nhất Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội.
Tại huyện Cam Lộ, đoàn thăm hoạt động khảo sát và rà phá của Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA) (thông qua Dự án RENEW) và Tổ chức Nhóm Tư vấn Bom mìn (MAG). NPA và MAG là hai tổ chức quốc tế chính, cùng với Tổ chức Cây Hòa bình Việt Nam, hiện đang thực hiện Dự án lồng ghép khảo sát và rà phá bom mìn tại Quảng Trị với nguồn tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Bắt đầu từ năm 2015, NPA-RENEW và MAG triển khai quy trình giải phóng đất đai dựa vào bằng chứng. Theo đó, NPA-RENEW tập trung khảo sát kỹ thuật trên địa bàn toàn tỉnh để xác định Khu vực Khẳng định Nguy hiểm (CHA) cần được rà phá và sau đó lập bản đồ và chuyển các CHA này cho Trung tâm Điều phối Khắc phục hậu quả chiến tranh tỉnh Quảng Trị (LWCC) để giao cho MAG và PTVN tiến hành rà phá. Sau khi rà phá sạch các khu vực này, LWCC và các tổ chức có liên quan sẽ tiến hành bàn giao đất an toàn kèm theo hồ sơ bàn giao đầy đủ cho chính quyền địa phương phục vụ cho mục đích phát triển.
Tính đến nay, thông qua hoạt động khảo sát phi kỹ thuật và kỹ thuật, các đội hiện trường của NPA-RENEW đã xác lập được trên 120 triệu m2 đất ở tỉnh Quảng Trị là ô nhiễm bom mìn cần được rà phá trên tổng số 254 triệu m2 đất được khảo sát, theo như Biểu đồ dưới đây:
Biểu đồ thể hiện diện tích đất ô nhiễm được xác định trong tổng số diện tích đất khảo sát kỹ thuật. Nguồn: NPA-RENEW.
Riêng tại huyện Cam Lộ, một trong những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi bom mìn chưa nổ còn sót lại sau chiến tranh, có đến 36 triệu m2 đất được khẳng định là ô nhiễm và MAG đã hoàn thành rà phá cho đến nay được 34 triệu m2. Thống kê của NPA-RENEW cho thấy ngoài mục đích chính là xác định bằng chứng ô nhiễm để triển khai nguồn lực rà phá, hoạt động khảo sát kỹ thuật cũng góp phần loại bỏ hiểm họa bom mìn với khoảng trên 50% số lượng bom chùm và các vật nổ khác được phá hủy an toàn.
Sau khi thăm hiện trường khảo sát và rà phá, Đại sứ Kaidanow cùng phái đoàn đến trụ sở UBND tỉnh Quảng Trị để chào xã giao ông Mai Thức, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo khắc phục hậu quả chiến tranh tỉnh tại trụ sở UBND tỉnh tại thành phố Đông Hà. Bày tỏ hài lòng về nỗ lực khắc phục hậu quả bom mìn mang lại sự an toàn của người dân và góp phần vào phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, Đại sứ Kaidanow đánh giá cao sự quan tâm và hỗ trợ của chính quyền tỉnh đối với chương trình hợp tác khắc phục hậu quả chiến tranh giữa hai nước, và cho rằng các kết quả đạt được ở Quảng Trị sẽ là cơ sở để Chính phủ Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong việc giải quyết vấn đề bom mìn còn sót lại sau chiến tranh trong thời gian tới.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hiện là nhà tài trợ lớn nhất cho nỗ lực khắc phục bom mìn ở tỉnh Quảng Trị thông qua các tổ chức quốc tế NPA, MAG và PTVN.
