Thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, 07-11-2012

Một vụ nổ bom mìn vào lúc 8h sáng nay đã giết chết một người tìm kiếm phế liệu 60 tuổi tại thành phố Đông Hà. Ông Đào Mua, cha của ba người con, chết tại chỗ khi ông tìm kiếm phế liệu ở khu phố Khe Lấp, phường 3, trên khu đất người ta vừa đốt xong lớp thực bì để chuẩn bị trồng mới cây rừng.

[clear]

Anh Đoàn Văn Khoa, trưởng tổ dân cư, cộng tác viên y tế, sống gần đó nghe tiếng nổ liền vội chạy đến hiện trường tai nạn với hy vọng giúp cấp cứu ban đầu nạn nhân vụ nổ.

“Tôi đang làm việc trong nhà thì nghe tiếng nổ lớn,” Khoa nói. “Tôi vội vàng chạy đến nơi nhưng không thể làm được gì. Ông ấy đã chết trước khi tôi đến.”

Đào Mua là một trong những người tìm kiếm phế liệu còn hoạt động ở tỉnh Quảng Trị. Ông kiếm sống bằng việc thu nhặt phế liệu và làm công việc nguy hiểm này hơn 20 năm.

Vì không có xe máy, hằng ngày ông đi bộ từ nhà mình ở Phường 4, thành phố Đông Hà đến bất kỳ nơi nào ông có thể tìm thấy phế liệu. Một ngày may mắn thì ông có thể tìm được 15kg kim loại và bán được 40.000 đồng.

“Hôm qua ông ấy về nhà mà không có tiền,” một chị phụ nữ nói khi đến chỗ tai nạn. “Hôm nay ông tìm được nhưng lại chết.”

Theo anh Lê Trinh, cư dân của Phường 4, gia đình nạn nhân rất nghèo. Họ phải nuôi mẹ già hơn 90 tuổi trong khi con trai lớn làm ăn ở Lào, và một con gái đã lập gia đình sống riêng và con gái út sinh năm 1980 cũng đang tham gia tìm kiếm phế liệu. Ngôi nhà họ đang ở không đủ tươm tất để gọi là nhà, anh Trinh nói.

Phường 4 thành phố Đông Hà có thể có số người tham gia tìm kiếm phế liệu chiến tranh cao nhất. Kể từ năm 1994, khoảng 20 người đã bị chết và hơn 10 người bị thương do tìm kiếm phế liệu hoặc cố gắng tháo gỡ bom mìn. Tháng 3 năm 2012, một người đàn ông 44 tuổi, cha của 8 đứa con, chết tại bệnh viện sau khi một quả đạn phát nổ khi anh ta đang cố tháo tại nhà.

“Không ai làm giàu bằng tìm kiếm phế liệu chiến tranh – chỉ là vì miếng cơm manh áo,” anh Trinh nói. Trinh đã ừng tìm kiếm phế liệu trong bảy năm, rồi sau đó bỏ nghề vì chứng kiến quá nhiều người chết.

Từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2012, chỉ hơn 1 tháng, tỉnh Quảng Trị đã có ba tai nạn bom mìn khiến một người chết và hai người bị thương. Tai nạn đầu tiên xảy ra ngày 2-10 ở huyện Hướng Hóa, gần với khu căn cứ sân bay Tà Cơn, Khe Sanh, làm cụt chân một thanh niên 17 tuổi đang đào hố trồng cà phê. Tai nạn thứ hai vào ngày 29-10 ở huyện Triệu Phong, làm bị thương nặng một ông già 67 tuổi khi đang cố tháo bom mìn tại nhà để bán phế liệu.

Kể từ khi chiến tranh kết thúc ở Việt Nam năm 1975, tai nạn bom mìn do tìm kiếm phế liệu chiếm 34% tổng số tai nạn toàn quốc – hơn 1/3 trong tổng số 104,000 người bị chết hoặc bị thương do bom mìn. Một lượng lớn bom mìn và vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh vẫn còn nằm lại trong đất thậm chí ngay cả trên bề mặt ở khắp các tỉnh miền trung Việt Nam cộng với nghèo đói – nguyên nhân hàng đầu dẫn đến người dân hành nghề nguy hiểm này – đã kéo dài vấn đề nan giải mà chỉ có thể xoay chuyển được bằng sự can thiệp mạnh mẽ từ các cấp chính quyền, cộng đồng nhà tài trợ và các tổ chức quốc tế.

===================================
Project RENEW
Restoring the Environment and Neutralizing the Effects of the War
Dự án Phục hồi Môi trường và Khắc phục Hậu quả Chiến tranh
Project RENEW Coordination Office
103 Nguyen Binh Khiem
Dong Ha Town, Quang Tri Province, Vietnam
053 3858 445 tel / 053 3858 442 fax
projectrenewvietnam@gmail.com / www.landmines.org.vn
Ngo Xuan Hien, Communications &Development Manager, 0915 352 565 mobile
Email: ngoxuanhien@gmail.com