Gio Linh, Quảng Trị (13-3-2019): Một gia đình ở huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị ngày hôm nay cảm thấy an tâm sau khi đội Xử lý Bom mìn lưu động (EOD) của Dự án RENEW-NPA di dời an toàn 25 quả đạn cối từ móng ngôi nhà đang được xây dựng của họ.
Anh Trần Vĩnh Thành Danh, một người dân khu phố 6, thị trấn Gio Linh, nói lời cảm ơn Dự án RENEW-NPA. “Chúng tôi vui mừng và bây giờ cảm thấy an toàn trên chính mảnh đất của mình,” người cha 39 tuổi này cho biết. “Nhờ sự phản ứng nhanh của đội, các thợ xây của gia đình tôi có thể tiếp tục công việc mà không phải lo lắng,” Danh nói.
Theo Đội trưởng Trương Văn Viên, phụ trách đội EOD số 3 của Dự án RENEW-NPA, nhiệm vụ sáng thứ Tư của đội là tiếp ứng một cuộc gọi khẩn cấp đến Trung tâm Hành động Bom mìn tỉnh Quảng Trị. “Hầu hết các quả đạn cối chưa được bắn trong khi số còn lại bị mất ngòi nổ,” Viên nói. “Vì thế chúng tôi sẽ vận chuyển chúng về bãi nổ tập trung để phá hủy an toàn,” anh cho biết thêm.
Đội trưởng RENEW-NPA xác nhận hầu hết 25 quả đạn cối, loại 60 mm của Mỹ, chưa được bắn, số còn lại mất ngòi nổ, do đó an toàn cho đội di chuyển chúng đến bãi hủy nổ tập trung.
Nằm ở phía cực bắc của tỉnh trong thời gian chiến tranh, Gio Linh là nơi đóng căn cứ hỏa lực của lính thủy đánh bộ Mỹ. Căn cứ hỏa lực Gio Linh là một trong 4 căn cứ quan trọng của quân đội Mỹ tại Quảng Trị, hay còn gọi là Leatherneck Square, cùng với Cồn Tiên, Căn cứ tác chiến Cam Lộ và Căn cứ Tác chiến Đông Hà.
Kể từ năm 1975 đến nay, bom mìn chưa nổ đã làm chết 275 người và làm bị thương 891 người khác. Tai nạn gần đây nhất xảy ra ngày 23/6/2015 làm chết một người dân 42 tuổi, cha của ba đứa con, khi ông này đang cố tháo gỡ một quả đạn pháo tại thôn Kinh tế mới, xã Trung Sơn, Gio Linh.
Trong vòng 4 năm qua, các đội EOD do NPA-Dự án RENEW quản lý đã phát hiện và phá hủy gần 2.000 bom chùm và các loại vật nổ khác trên địa bàn huyện Gio Linh.
Chương trình Khảo sát và Rà phá của Dự án Phục hồi Môi trường & Khắc phục Hậu quả Chiến tranh (RENEW) và Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA) tại Quảng Trị do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Bộ Phát triển Quốc tế Vương quốc Anh tài trợ.
Dự án RENEW là chương trình hợp tác giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập năm 2001. Dự án có sứ mệnh phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh với trọng tâm giải quyết bom mìn chưa nổ.
Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA): Làmột trong những tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Giải trừ quân bị nhân đạo. NPA hoạt động tại Việt Nam từ 2008 sau khi ký thỏa thuận với tỉnh Quảng Trị hỗ trợ phát triển năng lực hủy nổ bom mìn cho Dự án RENEW. Nguồn lực hiện nay gồm có 32 đội, chia thành 02 đội rà phá hiện trường, 01 đội khảo sát phi kỹ thuật, 04 đội lưu động và 25 đội khảo sát kỹ thuật.
