Hải Lăng, Quảng Trị (14-12-2020) — Gia đình ông Trần Canh, 83 tuổi, sống ở thôn Tân Phước, xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị trong 10 năm qua. Cùng với nhiều trong số 200 hộ gia đình đang cư trú trong thôn, gia đình ông Canh chuyển đến đây từ nơi bị ngập lụt theo một chương trình tái định cư của địa phương. Hầu hết các hộ gia đình sinh sống bằng trồng cây keo và chăn thả gia súc.
Trong nhiều năm kể từ khi tái định cư, nhiều gia đình trong quá trình lao động sản xuất gặp phải bom chùm và các vật liệu chưa nổ khác vì đất đai ở đây chưa được rà phá. Tuy nhiên, vì áp lực kinh tế, họ bất chấp rủi ro và tiếp tục canh tác trên mảnh đất của mình.
Hôm thứ Ba tuần trước, ông Cảnh vui vẻ mời các thành viên một đội khảo sát kỹ thuật của RENEW/NPA vào ngồi trong hiên nhà mình để tránh mưa trong lúc đội nghỉ ăn trưa. Nói chuyện với đội trưởng Lê Khánh Lĩnh, người đàn ông cao tuổi bày tỏ sự cảm kích với các đội, vì ông biết công việc khó khăn của đội trong thôn của ông là để xác định đất ô nhiễm cần được rà phá.
Vào ngày 20-11-2020, RENEW/NPA triển khai 8 đội khảo sát kỹ thuật đến làm việc tại thôn Tân Phước tiếp theo các phát hiện dấu vết vật nổ của đội khảo sát phi kỹ thuật. Sau hai tuần làm việc trong điều kiện thời tiết không thuận lợi, các đội đã xác định được hai khu vực khẳng định nguy hiểm với diện tích gần 390.000 m2 đất và phá hủy an toàn 27 bom chùm và 6 vật liệu nổ khác.
RENEW/NPA đã báo cáo các khu vực khẳng định nguy hiểm này cho Trung tâm Hành động Bom mìn tỉnh Quảng Trị để tiến hành rà phá trong thời gian tới, bảo đảm an toàn cho người dân thôn Tân Phước. Khảo sát Dấu vết Bom chùm là một bước quan trọng đầu tiên trong nỗ lực của RENEW/NPA nhằm thiết lập bản đồ tổng thể các khu vực ô nhiễm bom chùm trên địa bàn tỉnh, từ đó giúp chính quyền và các tổ chức rà phá lập kế hoạch rà phá một cách hiệu quả – góp phần hoàn thành chiến lược làm cho Quảng Trị an toàn khỏi tác động của vật liệu nổ vào năm 2025.
Hoạt động Khảo sát và Rà phá của RENEW/NPA tại tỉnh Quảng Trị được triển khai nhờ nguồn tài trợ của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, cùng Bộ Ngoại giao và Phát triển Liên hiệp Vương quốc Anh & Bắc Ireland.
Dự án RENEW là chương trình hợp tác giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập năm 2001, có sứ mệnh phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh.
Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA) hoạt động tại Việt Nam từ năm 2007 và phối hợp với chính quyền trung ương và cấp tỉnh thực hiện các dự án xây dựng năng lực, khảo sát và rà phá ở Hà Nội, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và Quảng Bình.
