Gio Linh, Quảng Trị (19-5-2022) — “Việc tìm thấy một quả đạn chiến tranh trong bờ tre cách nhà chỉ mấy mét làm tôi lo lắng thật sự,” chị Nguyễn Thị Tuyết Nhung, một bà mẹ hai con sống ở thị trấn Gio Linh nói. “Tôi biết rằng con của mình và của các gia đình trong xóm có thể đùa nghịch với nó nên tôi gọi điện ngay đến số đường dây nóng sau khi phát hiện quả đạn.”
Trước giờ ăn trưa sáng thứ Năm, đội xử lý bom mìn lưu động toàn nữ từ RENEW đến nhà chị Nhung ở khu phố 2, thị trấn Gio Linh. Chị chỉ cho đội vị trí của quả đạn. Chị Nhung nói chị cảm thấy yên tâm khi đội trưởng Trịnh Thị Hồng Thắm nói với chị đó là một quả lựu phóng chưa nổ, an toàn di chuyển để xử lý.
Sau khi cảm ơn đội đã phản ứng nhanh, bà mẹ 35 tuổi nhớ lại một ngày rất nóng tháng 5 năm ngoái một quả đạn đột nhiên phát nổ, gây ra một đám cháy nhỏ tại bờ tre này. Nhung đề nghị RENEW cử đội rà phá đến làm việc vì chị tin rằng nhiều vật nổ còn nằm rải rác trong xóm mình.
Trước khi tiếp ứng cuộc gọi của chị Nhung, đội nữ RENEW đã thu gom hai vật liệu nổ do người dân ở thị trấn Gio Linh phát hiện ra.
Theo hướng dẫn của ông Đoàn Thanh Dưỡng, trưởng khu phố 3 thị trấn Gio Linh, đội trước đó đã di dời một quả đạn cối từ sân sau của nhà sinh hoạt cộng đồng. Sau khi khu vực được bảo đảm an toàn, ông Dưỡng bắt tay với đội trưởng Thắm và nói phản ứng nhanh của đội sẽ giúp phòng tránh tai nạn và thương tích cho người dân, đặc biệt là trẻ em.
Phản ứng đầu tiên của đội sáng hôm đó là một cuộc gọi khẩn cấp từ một người đàn ông sống ở khu phố 6 thị trấn Gio Linh. Đội di dời một quả đạn pháo từ vườn của ông ấy.
Ba vật liệu nổ sau đó được đội nữ RENEW phá hủy tại một địa điểm trống, không có người sinh sống.
“Người dân địa phương như chị Nhung và ông Dưỡng thực sự là “tai mắt” của đội chúng tôi,” đội trưởng Thắm nói. “Nhờ thông tin chính xác của họ về vật liệu nổ họ phát hiện, đội chúng tôi có thể nhanh chóng tiếp ứng và giữ an toàn cho mọi người.”
Người dân tỉnh Quảng Trị có kiến thức sâu rộng về hiểm họa bom mìn, vật nổ. Họ. Hết phản ứng như thế nào khi gặp phải bom mìn nguy hiểm sót lại sau chiến tranh trong hoạt động hàng ngày: họ ngay lập tức gọi đến số đường dây nóng và báo cáo phát hiện của mình. Theo Trung tâm Hành động Bom mìn Quảng Trị, đơn vị lưu trữ một cơ sở dữ liệu tất cả bom mìn được phát hiện và phá hủy, các đội lưu động của RENEW/NPA, MAG, và Cây Hoà bình đã thực hiện 7.589 nhiệm vụ hủy nổ bom mìn tiếp ứng các cuộc gọi khẩn cấp đến số đường dây nóng trong 5 năm qua.
Việc kết hợp giáo dục nguy cơ với các hoạt động khảo sát và rà phá ở tỉnh Quảng Trị có thể là một bài học hữu ích cho các tỉnh khác nơi vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh vẫn còn là một thách thức. Một cách tiếp cận toàn diện, được hỗ trợ bởi một nguồn lực tài trợ sâu rộng, sẽ làm cho Việt Nam an toàn hơn khỏi tác động của bom mìn chưa nổ trong một thập kỷ tới.
Xin cảm ơn Tổ chức Friends of Project RENEW đã tài trợ hoạt động của đội nữ lưu động và Tổ chức NPA Việt Nam đã hỗ trợ kỹ thuật cho đội.