Bài viết của Nguyễn Thị Diệu Linh, Quản lý Chương trình Khảo sát và Rà phá bom mìn Dự án RENEW

Từ ngày 16 đến 21/4/2019, Thượng nghị sĩ (TNS) Patrick Leahy, thành viên cao cấp nhất của Quốc hội Hoa Kỳ, dẫn đầu một phái đoàn chính thức của hai đảng gồm chín TNS đến thăm Việt Nam trong thời gian nghỉ tháng Tư của Quốc hội.

Trong khuôn khổ chuyến thăm Việt Nam, vào ngày 19/4/2019, phái đoàn đã có phiên làm việc kéo dài một giờ đồng hồ với chính quyền tỉnh Quảng Trị và đại diện của các tổ chức hành động bom mìn quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam, gồm có Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA), Dự án RENEW, Nhóm Tư vấn Bom mìn (MAG), Tổ chức Nhân đạo Golden West, Cây Hòa bình Việt Nam, và CRS.

Được tổ chức tại cố đô Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế, cuộc họp bàn tròn này là cơ hội để các TNS lắng nghe chia sẻ từ Chính quyền địa phương và các tổ chức quốc tế về hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn, vật nổ tại tỉnh Quảng Trị và Việt Nam; đồng thời, lắng nghe các nhu cầu cần Chính phủ Hoa Kỳ hỗ trợ trong nổ lực khắc phục hậu quả chiến tranh.

Phó Chủ tịch Hoàng Nam khai mạc phiên họp với một bài trình bài về nỗ lực chung giữa chính quyền tỉnh và cộng đồng quốc tế giải quyết vấn đề bom mìn còn sót lại sau chiến tranh.

Ông Nam đồng thời bày tỏ sự đánh giá cao sự hỗ trợ của Chính phủ Hoa Kỳ đã dành cho tỉnh Quảng Trị, thông qua sự điều phối và quản lý của NPA.

Phó Chủ tịch đề nghị các TNS có mặt tiếp tục hỗ trợ hoạt động ở tỉnh Quảng Trị, để hoàn thành kế hoạch làm Quảng Trị tỉnh đầu tiên ở Việt Nam được tuyên bố “an toàn” vào năm 2025.

Mỗi đại diện các tổ chức NGO tự giới thiệu và chia sẻ ngắn gọn về sự tham gia của tổ chức mình trong hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn tại Việt Nam và tại tỉnh Quảng Trị.

Trả lời câu hỏi của TNS bang Wisconsin Tammy Baldwin, tôi rất vui lòng khi có cơ hội nhấn mạnh vai trò của phụ nữ trong tất cả các khía cạnh của hoạt động hành động bom mìn, bao gồm từ công tác quản lý, hỗ trợ đến hoạt động trên hiện trường. Tôi chia sẻ rằng gần 30% nhân viên và cán bộ của NPA-Dự án RENEW là phụ nữ. Chúng tôi có quản lý nữ, đội trưởng nữ và cả nhân viên rà nữ. Bất cứ công việc nào đàn ông có thể làm, phụ nữ cũng đều có thể làm được.

Tôi kết thúc phần trả lời bằng chia sẻ với TNS Baldwin rằng “Tôi nghĩ vấn đề không phải ở việc phụ nữ hay đàn ông; không phải chính quyền, nhà tài trợ hay là các tổ chức phi chính phủ. Điều quan trọng là chúng ta cần hợp tác, nỗ lực vì mục đích chung là làm cho Quảng Trị và Việt Nam an toàn”.

Tôi cũng chỉ ra rằng dù tất cả chúng tôi đều có thiện chí, nếu không có sự tiếp tục hỗ trợ từ các nhà tài trợ; chúng tôi cũng không thể hoàn thành công việc.

TNS Baldwin gật dầu. Bà dường như đồng ý với điều đó.

TNS Leahy và các thành viên khác trong phái đoàn rất vui mừng khi biết rằng những hỗ trợ từ Chính phủ Hoa Kỳ đã có đóng góp to lớn vào nổ lực rà phá bom mìn, vật liệu chưa nổ và làm giảm thương vong do bom mìn gây ra.

Một số Thượng nghị sĩ, khi rời cuộc họp, nói với chúng tôi rằng: “Chúng tôi thực sự hiểu. Các bạn có thể tin tưởng rằng chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ” – hàm ý rằng khi quay trở về Washington D.C., họ sẽ tiếp tục ủng hộ công việc của NPA – Dự án RENEW và các đồng nghiệp của chúng tôi tại Việt Nam.

Dự án RENEW là chương trình hợp tác  giữa chính quyền tỉnh Quảng Trị với các tổ chức phi chính phủ nước ngoài được thành lập năm 2001. Dự án có sứ mệnh phục hồi môi trường và khắc phục hậu quả chiến tranh với trọng tâm giải quyết bom mìn chưa nổ.

Tổ chức Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA):  Làmột trong những tổ chức hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Giải trừ quân bị nhân đạo. NPA hoạt động tại Việt Nam từ 2008 sau khi ký thỏa thuận với tỉnh Quảng Trị hỗ trợ phát triển năng lực hủy nổ bom mìn cho Dự án RENEW.  Nguồn lực hiện nay gồm có 32 đội, chia thành 02 đội rà phá hiện trường, 01 đội khảo sát phi kỹ thuật, 04 đội lưu động và 25 đội khảo sát kỹ thuật.