Ba con nhỏ của nạn nhân, Lê Thị Hằng 8 tuổi bồng em gái Lê Thị Thùy Trang, 14 tháng tuổi và Lê Hữu Huy 12 tuổi bên bàn thờ của cha.

Gio Linh, Quảng Trị (25-06-2015)

Một  vụ nổ đạn còn sót lại sau chiến tranh chiều ngày thứ Ba, 23-6, giết chết một nông dân 42 tuổi – cha của ba đứa con nhỏ ở xã Trung Sơn, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị. Hoàn cảnh dẫn đến thảm kịch này chưa được biết rõ.

[clear]

Ông Lê Hữu Hà, một nông dân sống ở thôn Tiến Kim (trước kia gọi là Bình Tiến), xã Gio Bình, bị chết trong một vụ nổ gần trang trại cao su của gia đình ở khu kinh tế mới của xã Trung Sơn Địa điểm tai nạn nằm trong khu vực của vùng phi quân sự cũ trong chiến tranh, dọc theo sông Bến Hải – giới tuyến tạm thời chia cắt hai miền nam và bắc.

Tai nạn xảy ra trên một lối đi dẫn vào khu đất của ông Lê Văn Chiến, anh em đồng hao với nạn nhân, gần nơi nghỉ có chõng tre và võng. Kế bên là một chiếc máy xúc do ông Hà thuê để đào hố và hồ chứa nước chuẩn bị cho trồng cam vào tháng 8. Lúc đó máy xúc không hoạt động.

“Tôi đang thả trâu cách đó khoảng 500 m thì nghe tiếng nổ lớn,” ông Chiến nói. “Tôi nghe tiếng mảnh đạn rít trong không trung và rồi một mảnh đạn rớt gần nơi tôi đang đứng.”

Người đầu tiên đến hiện trường tai nạn là ông Lê Ngưỡng, 71 tuổi, cũng sống gần đó. “Tôi đang đi làm rẫy về và cách vụ nổ khoảng 150m,” ông Ngưỡng nói. “Tôi hoảng loạn đến nỗi không đứng vững.”

Ông Ngưỡng chạy đến hiện trường vụ nổ và thấy kính của xe xúc vỡ nát. Ông thấy một hố bom lớn trên mặt đất, nhưng không thấy xác của ông Hà. Ông Ngưỡng gọi điện thoại cho con trai mình báo hung tin cho gia đình nạn nhân. Ông Lê Thanh, anh vợ của nạn nhân, và một số người khác vội vã đến hiện trường.

Cán bộ RENEW và thành viên MAG được dẫn đến vị trí vụ nổ.

Ông Thanh nói họ không thấy xác vì vụ nổ đã xé nát em rể của ông ra nhiều mảnh. Gia đình và hàng xóm tìm kiếm suốt đêm và tận sáng hôm sau để gom lại một phần cơ thể.

Cán bộ Dự án RENEW và thành viên đội Liên lạc cộng đồng của MAG đến hiện trường chiều nay và kiểm tra hiện trạng vụ tai nạn. Xung quanh hố nổ, cây cối bị cắt cụt ngọn và cành lá bị xé nát. Mảnh đạn thậm chí còn làm đổ hai cây cao su của ông Ngưỡng cách đố 150m.

Ông Bùi Trọng Hồng, Cố vấn Kỹ thuật trong nước của Dự án RENEW nói một mảnh đạn dài 20c, dày 1,5cm tìm thấy ở dưới tâm hố nổ khẳng định vật liệu nổ là một loại đạn pháo, có kích cỡ từ 127mm đến 155mm. Nạn nhân đã có thể tác động vào vật nổ trong lúc làm việc, có thể đánh rơi quả đạn nếu cố gắng di chuyển nó, nhiều nguyên nhân có thể gây ra vụ nổ này. Nhưng vì không có nhân chứng, không có cách nào để biết chính xác những gì đã xảy ra.

Mảnh đạn dài 20cm, dày 15mm được phát hiện ở dưới hố nổ, bằng chứng cho thấy vật liệu nổ là loại đạn pháo, kích cỡ từ 127mm đến 155mm.

Sau khi đến viếng đám tang và nói chuyện với gia đình nạn nhân, nhân viên RENEW và thành viên đội MAG gặp UBND xã Gio Bình để trao đổi về thảm kịch này.

Là lao động chính của gia đình năm người, cái chết của ông Hà đặt gánh nặng lên đôi vai người vợ 39 tuổi, giờ đây phải nuôi ba con nhỏ một mình. Hai đứa con đầu, 8 và 12 tuổi, đau buồn vì cái chết của cha. Con gái út mới 14 tháng tuổi sẽ mất nhiều thời gian mới hiểu về thảm kịch giáng xuống gia đình mình.

Ông Võ Như Tráng, Phó Bí thư Đảng ủy xã Gio Bình, nói đây là trường hợp thương vong đầu tiên trong xã trong hơn sáu năm qua. “Trước đây chúng tôi có giáo dục nguy cơ bom mìn ở xã này,” ông nói. “Trước 2012 hoạt động này được tổ chức ở trường học, nhưng sau đó thì không còn triển khai nữa.”

Ông Bùi Ngọc Dương, Phó Chủ tịch UBND xã Gio Bình, nói rằng xã cần hỗ trợ tài chính và kỹ thuật để tăng cường nhận thức của người dân về hiểm họa bom mìn.

===================================
Dự án RENEW
Dự án Phục hồi Môi trường và Khắc phục Hậu quả Chiến tranh
Văn phòng Điều phối Dự án RENEW
Làng Trẻ em Trên hết, kiệt 185 Ly Thuong Kiet, Dong Ha City, Quang Tri Province, Vietnam
053 3858 445 tel / 053 3858 442 fax
projectrenewvietnam@gmail.com / www.landmines.org.vn
Ngô Xuân Hiền, Quản lý Truyền thông & Phát triển, 0915 352 565 mobile
Email: ngoxuanhien@gmail.com